CHÙM ẢNH] Bí mật 3 ngôi mộ của danh tướng Võ Tánh ở Sài Gòn và Bình Định

(TNO) Võ Tánh (danh tướng theo phò Nguyễn Ánh) có đến 3 ngôi mộ, trong đó một cái nằm ở Bình Định và hai cái ở TP.HCM. Theo tục lệ dân gian, khi một người chết mất xác hoặc vì lý do nào đó mà người ta phải tạo mộ giả (mộ gió) để hương khói, thờ cúng là chuyện bình thường. Nhưng một vị tướng mà có đến 3 ngôi mộ thì quả là chuyện hiếm.

Sau khi tuẫn tiết vào năm 1801, Võ Tánh được chôn cất trong nội cung thành Hoàng Đế, ngày nay thuộc xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, Bình Định. Ngôi mộ hình tròn trên có đắp biểu tượng một con dơi, không có bình phong tiền nhưng có bình phong hậu, bên mộ có 2 con nghê đá ngồi chầu

Trong ảnh là toàn cảnh ngôi “mộ gió” của Võ Tánh do Nguyễn Ánh cho xây dựng tại Gia Định cũng trong năm 1801 (hiện nằm ở hẻm 19 đường Hồ Văn Huê, quận Phú Nhuận, TP.HCM)

Mặt trước bức bình phong tiền vẽ hình con hổ

Mặt sau vẽ hình “Long mã hà đồ” - trên lưng con long mã có cột thanh gươm trên chồng binh thư, quanh mình long mã là những đốm lửa tượng trưng cho người có tài thao lược, nhưng phải tự thiêu để tỏ khí tiết

Cổng mộ, hương án, mộ phần và bình phong hậu. Trên bình phong vẽ hình “vân hạc” ngụ ý Võ tướng công đã cưỡi hạc về trời…

Đền thờ Võ Tánh ở phía trước ngôi mộ

Bên trong đền thờ, bài vị Võ Tánh được đặt thờ trên chánh điện

Ở nhà võ ca trước đền thờ, Phòng Thông tin Văn hóa quận Phú Nhuận có cho phép một nhóm họa sĩ sơn mài mượn làm xưởng vẽ. Thời gian rảnh rỗi, nhóm họa sĩ này đã vẽ lại, trang trí những bức bình phong, ô hộc trong khu lăng mộ. Các họa sĩ Nguyễn Minh, Văn Chiến (trong ảnh trên) kể rằng hồi ấy họ vừa vẽ xong 2 bức bình phong lớn và 6 ô hộc nhỏ quanh lăng mộ thì có một ngôi trường trong vùng đến đặt họ vẽ trang trí trong trường, cũng đúng số lượng tranh họ vừa vẽ ở lăng Võ Tánh (2 bức lớn, 6 bức nhỏ)

Còn trong ảnh này là mộ “ông Võ Tánh” trên đường Nguyễn Thái Bình (quận Tân Bình, TP.HCM). Ngôi mộ này có chiều dài khoảng 10 m, rộng chừng 7 m

Cận cảnh mặt trước ngôi mộ

Hai bia đá khắc chữ Hán của người dân quanh vùng đem đến “tạm trú” bên trái mặt tiền phần mộ, có đặt bát nhang và tượng Thần Tài, Ông Địa

Ngôi mộ có mái trũng bám đầy rêu xanh, xung quanh có tường thành bao quanh, bốn góc mộ có xây trụ cột

Một đoạn bờ thành phía sau mộ bị xô lệch, nứt nẻ. Bên trái là phù điêu “hoa điểu” chỉ còn lại vài họa tiết

Phù điêu bình hoa và tượng một con thú ở góc bờ thành

Chị Tâm - người đặt bàn máy may dưới cây đa trước mộ hằng ngày vẫn quét tước, nhang khói vì “ông rất linh” cho chị luôn đắt hàng kể từ khi ra đây ngồi (đã được 4 - 5 năm). Tôi hỏi chị Tâm: “Mộ này chôn mấy người, chị?”. Chị đáp: “Ba người, hổng thấy 3 ô bia đó sao?”. Tôi hỏi: “Nếu như mộ ông Võ Tánh ở đây là “mộ gió” thì 2 người được chôn theo là ai?”, nhưng chưa có câu trả lời...

Hà Đình Nguyên